KITAABA
SHARHGII MATNII ARBAKGIINA NAWAWI’II |
|
|
|
|
|
|
|
|
الحديث السادس
HADIISA JEHEYSO`OO
*Hadiisa kana abbaa
abdullaahii nu`maan ilma
bashiiritu, nabirraa nuu
odeesse Rabbiin isaafii
abbaa isarralleedhaa haa
jaalatuu |
عَنْ
أبي عبدالله النُّعْمانِِ
بْنِ بَشِيرٍ
y
قالَ |
*Nabi Muhammad ergamaa Ra-bbii
nageenyi isarratti haa
jiraatuu hunoo kan akkana
je`un dhagaye
|
سَمِعتُ رَسُولَ الله
r
يقُول |
*Halaal beekkamaa Rabbiin waan
dalaguun isiniif gayu isinii
himee jira ergamaan isaa
isinii himee jiraa , halaal
waan shari`aan baqqaasiftee,
hukmiin isaa beekkamaa |
إنَّ الحلال بَينٌ |
*Amma sharaamis beekkamaa
inni waan shari`aan irraa
isin dho-owwitee Halaal waan
halaalum-maan isaa akkaan
namaa mul`ate kan hukmiin
isaa namatti wal hin
fakkaanne haraam waan
haraamu-mmaan akkaan ifa
namaa baye kan hukmiin isaa
namatti wal hin fak-kaanne,
waan daliilli, takkaa ragaan
halaalummaa isaa, takkaa
hara-amummaa isaa,qur`aanafii,
hadiisatti dha-fee jiruuf
. |
وإِنَّ الحَرامَ بَينٌ |
*Waan halaalumma`aafii
hara-amummaan, isaa beekkame
jidduu |
وبَينَهُما |
*Waan namatti wal fak
kaatutu jira kan halaalifii
haraamillee fakkaatu, waan
daliilli halaalu-mmaa
isaatifii haraamummaa isaa ,
muree himu , hin jirreef |
أَمُورٌ مُشْتَبِهاتُ |
*Irra hedduun namaa hukmii
waan sanii hin beekhan ammoo
namni xiqqaan ni beekha |
لا يعْلَمُهُنَّ كَثِير مِنَ
النَّاسِ |
*Duuba namni waan halaal
tayu-`uufii haraam tayuun
isaa,itti wal fakkaate san ,
dhiise |
فَمَنْ اتَّقى الشُّبهاتِ |
*Dhugumaan diin isaa, waan
Ra-bbiin dhoowwerraa,
qulqulluu ,isaaf tayuu
barbaade |
فَقَدْ اسْتَبْرَأَ لِدينِه |
*Ammallee dhugummaan gurri |
وَعِرْضِهِ |
isaa,
qulqulluuisaaf
tayuu barbaade . maalif yoo waan
namatti wal fakkaate san,hin
dhiisin,namni adaba hin qabne, akki
je`uun namni sun haraam dalage
je`eeti isa hamatee, gurra isaa
cabsa takkaa maqaa isa
balleessa,duuba namni sun dilii
hamatti, nama san naqe , je`ama .
Nabi
Muhammad nageenyi isaanirratti haa
jiraatuu akki je`an namni Rabbiifii
, guyyaa qiyaama`atti amanu , bakka
namni waan hamtu`uun isa dubatu`utti
isa geessu hin dhaabbatinii , irraa
haa fagaatuu .
*Namni waan halaal
tayu`uufii haraam tayuun
isaa,itti wal fakkaate ,keessa
bu`ee dalage
|
وَمَنْ وَقَعَ في الشُّبهاتِ |
*Haraam keessa bu`e isaa wa- |
وَقَع في الحَرَامِ |
nni
sun
haraamii
mitii seyu takkaa ma`naan isaa namni
waan halaal tayu`uufii , haraam
tayuun isaa hin beekkamin dalagu ,haraamitti
seenu`uu dhiyaate jechu` maalif
namni waan akkanaa dalagu, takkaa
keessa bu`u, haraamis odoon beyne
keessa bu`a takkaa dalaga .
*Inni akka dheeda namaa
takkaa khaloo namaa, tan
maa,tan namni seeratee
nama irraa dhoowwu maddii
horii isaa geessuti,takkaa
tiysuuti |
كالرَّاعِي يرْعَى حَوْلَ
الحِمَى |
*Namichi sun gaaf tokko
horiin isaa,seera
|
يوشِكَ أَنْ يرْتَعَ فِيهِ |
Takkaa
khaloo san seenee, dheedun ni
dhiyaata duuba akkasuma, namni waan
Rabbiin irraa dhoowwu maddii
deddeemus ,haraam keessa bu`uun ni
dhiyaata .
Wanni ati beytu ,wanni Rabbiin irraa
dhoowwe marti, takkaa haraam godhe
marti , seera takkaa dallaya, takkaa
daangaa qabdi takkaa harama qabdi.
Fakkeessa`aaf dhalaan alaga`aa
dallaya qaba takkaa daangaa qaba,
akka khaloo sanitti dallooyni takkaa
seerri dhalaa alaga`aa, khopha`aan
isii bayatuu dhabu`u na’mni
kopha`aan isii bayate , isi`itti
ida`amu `uu dhiyaate. tanaaf
jecha, waan irraa
dhoowwaman ,isi`iifii dallaya
isi`irralle’ee, fagaatu` waan
Rabbiin irraa dhoowwe keessa bu`uu
soda`aaf .
*Dhagayaa mootin hundi
kha-loo qaba ,waan irraa
nama dhoowwu qaba, seerri
Rabbi wawaan har-aam
godhee irraa nama dhoowwe
irraa dhooww-amaa , maddii
hin deddee-minaa |
أَلاَ وإنَّ لِكُلّ مِلَكٍ
حِمّي، ألاَ وإِنَّ حِمَى
الله مَحَارِمُهُ |
*Ammas dhagayaa qaama namaa
keessa, foon takkootu jira |
أَلا وإنَّ في الجَسَدِ
مُضْغَةً |
*Kan yoo foon sun tole,
qaamni hundi tolu kan yoo
inni Rabbi sodaate, humniti
hundi Rabbi sodaattu
|
إذا صلحتْ صَلَحَ الجَسَدُ
كله |
*Kan yoo foon xiqqaan qaama
keessa jiru sun , bade
qaamni hundi badu ,kan yoo
inni jallate humniti hundi
jallattu |
وإذَا فَسَدَتْ فَسَد
الجَسَدُ كلهُ |
*Foon yoo inni tole qa |
أَلاَ وهِي القَلْبُ |
amni
hundi tolu, kan yoo inni bade ,
qaamni hundi badu sun,qalbi`i,
takkaa onne`e
qalbiin
baduun haala badaa qabaatu`u sun
dhukkuba qal;bi`itti je`ama
Dhukkubni onne`ee
yookaa qalbi`ii sun ,akka haqa malee,
nama jebbu`uuti akka nama
hassadu`uuti akka doyn`umma`aati ,akka
if guddisu`uuti akka nama
xiqqeessu`uuti akka waa nama
garsiifatu`uuti , akka if nama
dhageessisu`uuti akka mala badaa
namatti yaadu`uuti akka addunya`aaf
bololu`uuti akka waa hunda
khajeelu`uuti akka waan Rabbiin
qaddare,takkaa mure jaalatuu
dhabu`uuti akka khijibu`uuti walitti
nama diru`uuti akka nama hamatu`uuti
akka baallama diiqu`uuti. akka nama
ganu`uuti akka Rabbitti amanee
galata isaa galchuu dha-bu`uuti
dhukkubni onne`ee takkaa qalbi`ii
hanga dubbanne kana qofaa mitii ,
afurtamaa ol ni gayaa , Rabbiin
keenya, dhukkuba qalbi`ii hun-darraa
, nu fayyisee takkaa nu qulqulleysee
, akka qalbii nagaya qabduun isa
agarru nu haa godhu .
*Hadiisa jaheessu`uu kana
bu-khaari`iifii muslimtu
odeesse |
رَوَاه البُخارِي وَمُسْلِمٌِ
. |
|
|
|
|
|
|
|
|